Biznes liczy na rychłe odbicie – rozmowa Andrzeja Miszczuka – Głównego Stratega F-Trust z Jędrzejem Janiakiem – Analitykiem F-Trust

Z Andrzejem Miszczukiem, Głównym Strategiem i Jędrzejem Janiakiem, analitykiem F-Trust S.A. o zawodzie sprawionym światu przez Chiny, ważących coraz więcej w globalnej gospodarce usługach, rozpychającym się hinduskim tygrysie i spoglądaniu w kierunku funduszy akcyjnych rozmawia Piotr Gajdziński.

– „Zamieszanie” – to słowo chyba najlepiej opisuje panującą na rynku sytuację. Z jednej strony mamy spadającą na świecie inflację, z drugiej złe dane dochodzą z przemysłu, cały czas towarzyszy nam strach, że jednak nie uda nam się uniknąć recesji…

Jędrzej Janiak: – Ująłbym to trochę inaczej. U indywidualnych konsumentów nie obserwujemy jakiejś wielkiej trwogi, natomiast wyraźny jest strach u przedstawicieli firm przemysłowych. Spadek inflacji jest zgodny z przewidywaniami, od wielu miesięcy komunikowaliśmy to naszym klientom i on wynika zarówno z przyczyn statystycznych, jak i spadku cen wszystkich właściwie istotnych surowców, w tym żywności. Z kolei dobre nastroje panują w branży usługowej, gdzie konsument jest nadal silny i nie pokazuje jakiegoś wielkiego strachu. Rynki finansowe są jednak cały czas bardziej wrażliwe na doniesienia z przemysłu niż usług.

Andrzej Miszczuk: – Słowo „zamieszanie” rzeczywiści dobrze opisuje dzisiejsze nastroje na rynku. Mamy coś w rodzaju tygla, w którym mieszają się dobre i złe informacje, co powoduje, że większość inwestorów nie ma pojęcia nie tylko co się dzieje, ale nie wie nawet w którym kierunku podąża gospodarka oraz rynki finansowe. My w F-Trust koncentrujemy się na danych o inflacji, na stopach procentowych oraz wskaźnikach przemysłowych.

– I co z nich wynika?

Andrzej Miszczuk: – Mamy spowolnienie, co przy wzroście cen jest normalne i oczekiwane, normalny i oczekiwany jest też spadek inflacji. Natomiast zachowania konsumentów wywołują już pewne zamieszanie, bo oni okazali się odważniejsi niż prognozowano. Dzisiaj można powiedzieć, że konsumenci najwyraźniej mieli pewne oszczędności, które uruchomili, a na to nałożył się inflacyjny wzrost płac. Najważniejsze jest jednak to, że nie stracili pracy.

Jędrzej Janiak: – Właśnie, nie stracili pracy. Bezrobocie cały czas utrzymuje się na niskim poziomie, a to jest dzisiaj największym źródłem optymizmu indywidualnych konsumentów.

Andrzej Miszczuk: – Skoro mają pieniądze, to nie przestali wydawać i to podtrzymuje gospodarkę, a być może ratuje nas przed recesją. Ale mam jedno zastrzeżenie do tego co powiedział Jędrzej. Widać, że konsumenci – dotyczy to na przykład Amerykanów – wydają pieniądze ostrożniej. Nie ma już tego rozmachu, z którym mieliśmy do czynienia przed pandemią. Nie można wykluczyć, że ta ostrożność będzie się nasilała, że jednak w ciągu najbliższych 2-3 miesięcy sprzedaż spadnie i to już może być poważnym ciosem dla gospodarki. Na razie nie wykluczałbym scenariusza, w którym konsumenci skupią się tylko na rzeczach absolutnie niezbędnych, a więc na wydatkach na żywność i mieszkanie.

– Czy ktoś na świecie wie w jakim kierunku idziemy?

Andrzej Miszczuk: – Banki centralne. Ich pomysłem jest położenie nacisku na te instrumenty, które duszą inflację. Bankierzy centralni boją się inflacji, nikt lepiej niż oni nie rozumie konsekwencji wysokiej inflacji, jej niszczącego wpływu na gospodarkę, ale i życie społeczne. Oczywiście duszenie inflacji negatywnie wpływa na niektóre sektory przemysłowe, ale moim zdaniem nie ma co się na to oglądać. Pamiętajmy, że stare przemysły giną, co nie jest przecież czymś wyjątkowym. Zawsze tak było, choć dzisiaj te zmiany są szybsze niż kiedykolwiek wcześniej. Ale wyraźnie widać, że idziemy w kierunku usług, nowoczesnych technologii… Ciekawym zjawiskiem jest to, że wyższe stopy procentowe nie spowodowały spadku cen nieruchomości – nie obserwujemy tego ani w Polsce, ani w Europie, ani wreszcie w Stanach Zjednoczonych.

Jędrzej Janiak: – Poszczególne branże reagują na wyższe stopy procentowe z opóźnieniem, a na samym końcu tego łańcuszka jest z reguły indywidualny konsument. I nie chciałbym, aby ktoś odniósł wrażenie, że ten konsument jest nieświadomy sytuacji gospodarczej, albo całkowicie uodporniony. Nie, widać to w wynikach sprzedaży, która nominalnie cały czas utrzymuje się na wysokim poziomie, ale jak się policzy z uwzględnieniem inflacji, to jednak wyraźnie widać, że kupujemy coraz mniej. Podsumowując ten wątek: konsument jest znacznie bardziej wstrzemięźliwy niż przed pandemią, ale nie jest to jeszcze czas, w którym wszyscy na wszystkim oszczędzają. Przede wszystkim jest to zasługą nadal silnego rynku pracy.

– Z czego to wynika? Podręcznikowo powinno być tak, że widząc spowolnienie pracodawcy zwalniają pracowników i bezrobocie rośnie. Teraz nie rośnie.

Jędrzej Janiak: – Przedsiębiorcy liczą na rychłe odbicie i nie chcą zwalniać fachowców bojąc się, że ich późniejsze zatrudnienie będzie po pierwsze kosztowne, a po drugie trudno im będzie znaleźć odpowiednich specjalistów.

– Oparciem dla gospodarki są dzisiaj, jak twierdzicie, usługi. Zastanawiam się czy to jest chwilowy efekt, czy trwała zmiana modelu konsumpcji.

Andrzej Miszczuk: – Moim zdaniem to zmiana modelu. Ostatnio, podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych oglądałem drukarki, które tworzą elementy do budowy domów. Taki „drukowany” dom powstaje błyskawicznie i to jest przecież jakaś totalna, jeszcze niedawno niewyobrażalna rewolucja! Oczywiście tworzenie takich domów nie jest jeszcze powszechne, jeszcze trochę wody w Missisipi i Wiśle upłynie nim takie domy staną się standardem, ale to nadchodzi, bo wdrażanie nowych projektów jest dzisiaj znacznie krótsze niż sto czy pięćdziesiąt lat temu. Więc znaczenie usług i w naszym codziennym życiu, i dla gospodarki będzie rosło.

Jędrzej Janiak: – Tak zwane usługi software as-service, czyli oprogramowanie wykonujące za ciebie usługę cały czas dynamicznie rośnie, to samo dotyczy spółek zajmujących się i wykorzystujących sztuczną inteligencję. Tak więc potencjał nowego rodzaju usług rośnie i to one mają szansę stać się nowym kołem zamachowym globalnej gospodarki.

– Tymczasem jednak, i tu staram się sprowadzić Waszą uwagę na bieżącą sytuację, wielkie nadzieje, które wiązano z zakończeniem chińskiej polityki „Zero covid” i ponownym otwarciem tamtejszej gospodarki okazały się płonne. Przypomnę, że wielu komentatorów wieszczyło, że zakończenie lockdownów w Państwie Środka da silny impuls całej globalnej gospodarce.

Andrzej Miszczuk: – Problemem Chin jest dzisiaj ich przywódca, Xi Jimping. Na ostatnim zjeździe Chińskiej Partii Komunistycznej Xi dostał niemal nieograniczoną władzę, którą będzie mógł dzierżyć właściwie aż do śmierci. Przedsiębiorcy przestali mu być więc potrzebni, a na dodatek Xi zdaje się uważać, że oni mogą być niebezpieczni i zagrozić jego monopolowi władzy.

Jędrzej Janiak: – Pewną rolę odgrywa też zapewne dokonująca się obecnie w Chinach zmiana modelu gospodarczego, która przestaje – a przynajmniej ma przestać być – oparta wyłącznie o eksport. Znacznie większą rolę niż dotychczas ma zacząć odgrywać konsumpcja wewnętrzna. Po drugie, chińskie społeczeństwo mocno jednak różni się od europejskiego i amerykańskiego, czego dowód dało po zakończeniu polityki „Zero covid”. O ile po otwarciu gospodarki Europejczycy i Amerykanie rzucili się do sklepów wydawać zaoszczędzone w okresie pandemii pieniądze, to w Chinach nie mieliśmy z tym do czynienia. Ale masz rację, tak czy inaczej nie ma tego impulsu, na który wielu ekonomistów bardzo liczyło.

Andrzej Miszczuk: – W kontekście tego co powiedział Jędrzej trzeba dodać, że Chiny były zamknięte znacznie dłużej niż Europa czy Stany Zjednoczone. Pozytywne jest natomiast to, że nie ma spodziewanego przez wielu krachu na chińskim rynku nieruchomości oraz w sektorze bankowym.

– Za to Chinom wyrasta nowy konkurent – Indie. Jeden z hinduskich polityków powiedział niedawno, że „na wzgórzu nie ma miejsca dla dwóch tygrysów”…

Andrzej Miszczuk: – Indie są dzisiaj krajem o największym potencjale ludnościowym na świecie, mają wielkie ambicję i przywódcę, który – jak się wydaje – wie co chce osiągnąć. Są też, jak lubią powtarzać, „największą demokracją na świecie”. Nie sądzę jednak, aby wdały się w bezpośrednią konkurencję z Chinami, są na to zbyt mądrzy i zbyt ostrożni. Być może inne kraje tego właśnie by chciały, ale moim zdaniem Hindusi będą tego unikali. Co jest niepokojące i co w przyszłości może być słabością Indii to fakt, że oni jak dotąd nie stawiają na nowoczesne technologie. Co zresztą jest dziwne, bo na przykład w Stanach Zjednoczonych dużo Hindusów pracuje w spółkach tego sektora (Hindusem jest na przykład szef Microsoftu), oni stworzyli też w USA wiele dobrze radzących sobie start-upów, w tym biotechnologicznych. Warto zresztą pamiętać, że jeśli chodzi o dochody gospodarstw domowych, to hinduskie rodziny są dzisiaj w Stanach Zjednoczonych na absolutnym szczycie, wyżej niż biali Amerykanie.

Jędrzej Janiak: – Spływające z Indii dane gospodarcze, w tym również wskaźniki PMI dla przemysłu są znacząco lepsze niż informacje z innych krajów. Wydaje się, że w Indiach pocovidowy kurz już opadł i tamtejsza gospodarka ruszyła z kopyta, a dodatkowym dla niej impulsem jest kupowana w Rosji tania ropa naftowa.

– Spójrzmy na inwestorów. Nadal jak się wydaje w portfelach powinny dominować fundusze obligacyjne, ale coraz więcej osób z zainteresowaniem spogląda w kierunku funduszy akcyjnych. Na co powinni w pierwszym rzędzie stawiać?

Jędrzej Janiak: – Dużo i dobrze mówiło się niedawno o rynkach wschodzących, które powinny jako pierwsze „otrzepywać się” z pocovidowego kurzu. I tak się dzieje, choć szerokie indeksy rynków wschodzących nie zachowują się zbyt dobrze. Ale to tylko dlatego, że dużo ważą w nich Chiny. Wyraźnie lepiej natomiast zachowuje się na przykład Europa Środkowa, dużo lepiej od całej kategorii rynków wschodzących. W krajach rozwiniętych dobrze zachowuje się Europa, choć jeszcze nie tak dawno wielu analityków skazywało ją na pożarcie. Mamy też bardzo dobre wyniki w Japonii i wiele wskazuje, że to będzie dłuższy trend. Stany Zjednoczone są niejednolite, bo niektóre sektory, o których zresztą już wcześniej wspomnieliśmy – oprogramowanie, chmura, sztuczna inteligencja – rosną jak na drożdżach, ale indeksy grupujące małe spółki w tych wzrostach nie partycypują. Wniosek jest taki, że dzisiaj trzeba inwestować aktywnie, wyszukiwać okazje, a nie stawiać na szeroki rynek.

Andrzej Miszczuk: – Trzeba mieć w portfelu i akcje, i obligacje. Jeśli te drugie, to wiadomo, że powinno się stawiać na obligacje skarbowe, bo one są bezpieczne i obecnie dają już naprawdę dobrą stopę zwrotu. Jeśli natomiast chodzi o akcje, to preferowałbym spółki mające dobry cash flow, bo w chwili, gdy na rynku panuje, jak sam to określiłeś „zamieszanie”, zdrowa, posiadająca gotówkę, płacąca dywidendę spółka jest na wagę złota. Ona może nie zarobi jakichś gigantycznych pieniędzy, ale daje poczucie bezpieczeństwa. Natomiast długofalowo stawiałbym na spółki, które wykorzystują w swoich produktach lub usługach sztuczną inteligencję.

Nota prawnaMateriał ma charakter edukacyjny, informacyjny i reklamowy oraz nie może być podstawą samodzielnych decyzji inwestycyjnych. Wszystkie wyniki inwestycyjne przedstawione w ramach niniejszego materiału w chwili jego publikacji mają charakter historyczny i nie stanowią gwarancji uzyskania podobnych w przyszłości. Materiał nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu cywilnego. Nie stanowi także usługi doradztwa inwestycyjnego, ani rekomendacji w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 89 z późn. zm). F-Trust S.A. informuje, że z każdą inwestycją wiąże się ryzyko. Fundusze nie gwarantują realizacji założonego celu inwestycyjnego, ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Należy liczyć się z możliwością częściowej utraty wpłaconych środków. Indywidualna stopa zwrotu uczestnika nie jest tożsama z wynikiem inwestycyjnym funduszu i jest uzależniona od dnia zbycia i odkupienia jednostek uczestnictwa oraz od poziomu pobranych opłat oraz innych obciążeń dochodów z inwestycji w fundusze, w szczególności podatku od dochodów kapitałowych.