Czy wiesz? – Jak działają fundusze inwestycyjne

W powszechnej opinii funkcjonuje pojęcie „funduszu inwestycyjnego”. Kryje się pod nim szerokie spektrum produktów finansowych, o których nie zawsze się mówi: fundusze inwestycyjne otwarte, zamknięte, ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe, produkty strukturyzowane i podobne. Jest to doskonały przykład uogólnienia, które niestety prowadzi do rozmycia pojęć i konkretnych cech poszczególnych rozwiązań.

Jak działają fundusze inwestycyjne otwarte a jak zamknięte?

Różnic jest wiele, ale najistotniejsze wydają się być te dotyczące polityki inwestycyjnej. Sam fundusz to jedynie opakowanie, a to czy spełni ono nasze oczekiwania zależy głównie od tego, co będzie w środku. W przypadku funduszy otwartych, o których piszemy najczęściej, polityka lokowania środków jest ściśle określona, co do rodzajów instrumentów oraz procentowych limitów zaangażowania. W funduszach zamkniętych (potocznie nazywanych „fizami”) prawo dopuszcza szersze spektrum inwestycji, do których zaliczają się np. udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością czy instrumenty finansowe niebędące w obrocie giełdowym. Można znaleźć na rynku „fizy” inwestujące w nieruchomości, wierzytelności czy firmy typu „start-up”. Takie spektrum inwestycji ma swoje konsekwencje m.in. w częstotliwości wyceny czy możliwości wyjścia z inwestycji. O ile w przypadku funduszu otwartego, wycena i możliwość umorzenia odbywa się w każdy dzień roboczy, w którym jest sesja giełdowa, o tyle dla funduszy zamkniętych często jest to raz na miesiąc, a czasem kwartał.

Różnic jest oczywiście dużo więcej, dzięki czemu poszczególne rozwiązania dostarczają innych możliwości i ryzyk. Świadomość swoich preferencji i potrzeb oraz dokładnej specyfiki wybranego instrumentu finansowego to najlepszy sposób by zapewnić sobie bezpieczeństwo finansowe.

Inwestowanie w „polskie” fundusze jest wygodne – nie wiąże się to z żadnymi obowiązkami podatkowymi, gdyż wyliczenie podatku i jego odprowadzenie leży po stronie funduszu. Nieco inaczej wygląda sprawa gdy wybierzemy fundusze zagraniczne, wtedy przepisy podatkowe są bardziej skomplikowane i wymagają od inwestora samodzielnego rozliczenia się z urzędem skarbowym.

Jest jednak możliwość skorzystania ze strategii zagranicznych firm zarządzających aktywami jak np. JP Morgan, Pimco, Allianz czy Legg Mason poprzez polskie fundusze nazywane „masterfeeder”. Takie rozwiązania polegają na tym, że fundusz tworzony w Polsce lokuje środki w funduszu docelowym, którego aktywa są pod zarządzaniem zagranicznego podmiotu. Co ciekawe takie rozwiązania są często korzystniejsze cenowo, a ich forma umożliwia nabycie jednostek całkowicie on-line.

W ofercie F-Trust dostępne są fundusze JP MORGAN, ESALIENS GLOBALNYCH ZASOBÓW ALLIANZ DYNAMICZNA MULTISTRATEGIA, UNIAKCJE: DALEKI WSCHÓD.

Oferta funduszy inwestycyjna potrafi przyprawić o zawrót głowy. Różnią się miedzy sobą wieloma elementami jak np. poziom ryzyka, waluta, tym w co inwestują, minimalną kwotą wpłaty itd. Do tego poszczególne rodzaje funduszy będą różnie się zachowywały w różnych etapach cyklu koniunkturalnego. Dlatego przed wyborem funduszu dla siebie warto zrobić kilka podstawowych rzeczy:

• Oceń swój poziom akceptacji ryzyka. Może w tym pomóc test adekwatności, który często przeprowadzany jest przez dystrybutorów przed pierwszym zakupem jednostek.
• Określ cele jaki stawiasz sobie inwestując pieniądze. Cel wraz z czasem kiedy chcesz te środki wykorzystać są równie ważne przy wyborze miejsca ich ulokowania. Długi okres inwestycji sprzyja podejmowaniu większego ryzyka. Z drugiej strony lokowanie środków, które będą potrzebne lada dzień lub stanowią rezerwę na nieprzewidziane wydatki, powinno być obarczona możliwie jak najniższym ryzykiem.
• Podziel swoje środki względem wybranych celów, właśnie po to, żeby do każdego z nich dobrać jak najlepsze i najbardziej dopasowane rozwiązanie.

Dopiero z takim przygotowaniem warto przystąpić do wyboru funduszy. Ze świadomością swoich celów i podejściem do ryzyka z łatwością odnajdziesz się w materiałach analitycznych F-Trust. Comiesięczne analizy sytuacji makroekonomicznej (Barometr gospodarczy) pozwolą Ci uświadomić sobie, w którym miejscu cyklu gospodarczego obecnie się znajdujemy. Raport miesięczny dostarczy wiedzy na temat zachowania głównych klas aktywów, a portfele modelowe mogą okazać się cenną lekcją metodyki inwestowania fundusze w dłuższej perspektywie czasu.

Z poprzednich wpisów wiesz już, że fundusze mogą realizować różne strategie inwestycyjne i dzięki temu odpowiadać różnym celom finansowym. W miarę upływu czasu zmienia się podejście do ryzyka, jak również zmienia się otoczenie gospodarcze. W tym zmieniającym się otoczeniu wybór konkretnego funduszu może być bardziej lub mniej adekwatny.

Warto zatem pamiętać, że poszczególne fundusze inwestycyjne są częścią tak zwanych funduszy parasolowych. Taka konstrukcja umożliwia przesuwanie środków z jednego subfunduszu do drugiego (tzw. zamiana) bez konieczności płacenia podatku od zysku kapitałowego.

Wybierając fundusz inwestycyjny, warto sprawdzić, do jakich subfunduszy będzie można zrobić zamianę w razie zajścia istotnej zmiany w otoczeniu rynkowym czy we własnych planach życiowych.

Program „Rodzina 500+” trwa już dobrze ponad rok. Dla wielu rodzin są to dodatkowe pieniądze, które nie muszą być przeznaczane na codzienne wydatki. 500 złotych nie wydaje się być kwotą, która może znacznie wpłynąć na przyszłość dziecka. Jednak w perspektywie roku jest to 6000 zł, a w perspektywie dwóch lat już 12 000 zł!. A gdy do tego dodamy ewentualny zysk z inwestowania tych środków, ta kwota może być jeszcze wyższa i być solidnym wsparciem dla naszych pociech na starcie dorosłego życia.

F-Trust od samego początku trwania programu Rodzina 500+ prowadzi przykładowe modele funduszy, gdzie każdego miesiąca wpłacane jest 500 zł. Model akcyjny (wyższe ryzyko, wyższy potencjalny zysk) przez pierwszy rok wypracował stopę zwrotu 17,27%*, co przełożyło się na dodatkowe 500 złotych. F-Trust prowadzi również model defensywny, dla osób o niższych skłonnościach do podejmowania ryzyka.

Wiele osób z pojęciem fundusz inwestycyjny błędnie kojarzy poliso lokaty – rozwiązania, które były szeroko oferowane przez banki i pośredników finansowych. Były w nich obowiązkowe wpłaty, a umorzenie inwestycji obciążone było opłatami. Środki lokowane w te produkty były jednak inwestowane w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe.

Inwestowanie w fundusze inwestycyjne otwarte to całkowita dowolność wpłat i umorzeń. Co do zasady to Ty sam decydujesz o częstotliwości i wysokości transakcji, a wypłaty są wolne od wszelkich opłat.

Umowy o prowadzenie programów IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) oraz IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) dają określone przywileje fiskalne: zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych w ramach IKE oraz możliwość odliczenia od dochodu w ramach IKZE.

W ramach IKE i IKZE można oszczędzać na różne sposoby: od konta oszczędnościowego, przez obligacje i akcje aż po fundusze inwestycyjne.

Oszczędzanie na emeryturę z założenia wiąże się z długim terminem. W zależności od swojego wieku, warto rozważyć różne poziomy ryzyka. Fundusze inwestycyjne dają możliwość dostosowania poziomu ryzyka oraz zmiany struktury portfela w zależności od sytuacji rynkowej oraz własnej sytuacji życiowej.

Każdy z nas zna powiedzenie „nie wkładaj wszystkich jajek do jednego koszyka”, bo gdy coś się stanie z koszykiem, ucierpią również wszystkie jajka w nim zebrane. Inwestowanie za pomocą funduszy to możliwość rozłożenia swoich pieniędzy do bardzo wielu koszyków. Ten zabieg nazywa się dywersyfikacją. W funduszach inwestycyjnych dywersyfikacja może być nawet podwójna!

1. Zarządzający funduszem inwestuje ulokowane środki w kilkadziesiąt, a czasem kilkaset różnych instrumentów, wśród których dodatkowo obowiązują limity na poszczególne branże, sektory czy kraje. Dzięki temu nawet wpłacone pierwsze 100 złotych jest dzielone na bardzo wiele składowych, czego nie moglibyśmy osiągnąć, inwestując samodzielnie.

2. Drugim sposobem na dywersyfikację może być podzielenie swoich pieniędzy na kilka funduszy pod kątem założonego celu, czy klasy ryzyka. Fundusz pieniężny o najniższej klasie ryzyka to dobry sposób na środki, które będą ci potrzebne w ciągu najbliższych tygodni czy miesięcy, ale już zbieranie na budowę domu czy daleką podróż w perspektywie kilu, czy kilkunastu lat, to doskonały powód, by swoje środki systematycznie lokować w funduszu akcyjnym.

Jeżeli nie jesteś pewny jak zainwestować swoje środki, bo nie do końca wiesz jak działają fundusze inwestycyjne, albo potrzebujesz bardziej szczegółowych informacji, możesz skorzystać z obszernej bazy wiedzy na temat funduszy na naszej stronie internetowej lub skontaktować się z naszym doradcą”.

W Polsce fundusze od dawna są sprzedawane w bankach. Dla wielu jest to do dzisiaj naturalna sytuacja. Należy zwrócić uwagę na to, że najczęściej paleta funduszy dostępnych w banku jest ograniczona do tych powiązanych kapitałowo z bankiem.

Doskonałą alternatywą dla banków jest Platforma Funduszy F-Trust lub inne przedsiębiorstwa zajmujące się dystrybucją funduszy inwestycyjnych. W ofercie F-Trust dostępnych jest ponad 1000 funduszy różnych towarzystw o zróżnicowanym poziomie ryzyka i możliwych zysków.

Decyzję o zakupie podejmujesz sam. Możesz ją oprzeć o porady naszych doradców (telefon, e-mail lub spotkanie) albo szeroką bazę wiedzy dostępną na naszej Platformie Funduszy. Zakupu możesz dokonać przez Internet! Filozofia naszego działania zakłada świadome inwestowanie przy pomocy zdywersyfikowanego portfela inwestycji i do tego modelu będziemy Cię zachęcać.

Konto oszczędnościowe, podpięte pod osobiste konto bankowe, jest wygodne. Oprocentowanie na ogół jest zbliżone do lokaty. Środki są cały czas pod ręką, przez co można ulegać pokusie ciągłego ich podbierania. Na ogół musimy się również pogodzić z limitem jednego darmowego przelewu w miesiącu.

Środki ulokowane w fundusze rynku pieniężnego mają szansą przynieść podobną stopę zwrotu jak depozyt, są dostępne w niemal każdym momencie, ale nie tak szybko jak w banku, co może być pomocne gdy zbyt łatwo ulegamy pokusom zakupowym. Co istotne: jednostek funduszu nie można ukraść, bo zapisane są indywidualnym rejestrze. Dopłaty i umorzenia są bezpłatne dlatego fundusz inwestycyjny o niskim poziomie ryzyka może być doskonałą alternatywą dla konta oszczędnościowego.

Istotą funduszy inwestycyjnych jest idea wspólnego inwestowania. Dzięki temu nawet z małą kwotą na początku można korzystać z możliwości, które normalnie wymagają zaangażowania większego kapitału.

W przypadku funduszy, inwestorów takich jak Ty jest wielu – razem ponosicie koszty inwestycji oraz razem osiągacie zyski. Pieniędzmi dysponuje doświadczony zarządzający, który stara się aby portfel inwestycyjny funduszu był odpowiednio zdywersyfikowany i przynosił zysk. W takim portfelu najczęściej znajduje się około kilkudziesięciu różnych papierów wartościowych, których nie mógłbyś samodzielnie nabyć za przykładowe 100 złotych. Dzięki temu masz komfort: nawet gdy jeden składnik przynosi stratę, to inny może ją rekompensować swoim zyskiem.

INFOGRAFIKA: Czym jest fundusz inwestycyjny?

Język jakim posługują się analitycy i zarządzający funduszami może początkującego inwestora przyprawić o zawrót głowy. Niezrozumienie i niewłaściwe zidentyfikowanie ryzyka związanego z inwestycją może skutkować bolesnymi stratami, a złe doświadczenie przekłada się na negatywną opinię o całym rynku finansowym. By tego uniknąć od początku 2013 roku wprowadzono obowiązek publikowania najważniejszych informacji o funduszu w postaci dokumentu to KIID (Key Investor Information Dokument).

Liczy on maksymalnie dwie strony i jest napisany prostym językiem. Bardzo często wzbogacony o infografiki. Ma stanowić ułatwienie dla inwestorów – zawiera dane dotyczące wskaźników zysku i ryzyka, opat oraz historycznych wyników. Im lepiej poznasz fundusz, który Cię interesuje, tym lepiej określisz czy pasuje on do Twojego portfela.